Hệ thống phòng cháy chữa cháy là một phần không thể thiếu trong các công trình dân dụng và công nghiệp. Trong đó, tủ PCCC đóng vai trò là nơi chứa đựng và bảo vệ các thiết bị chữa cháy quan trọng như vòi rồng, lăng phun, bình chữa cháy, van nước. Tuy chỉ là một thành phần trong toàn bộ hệ thống, nhưng tủ PCCC lại có ý nghĩa lớn về mặt an toàn và quản lý thiết bị. Vậy đâu là các loại tủ phổ biến hiện nay và làm sao để chọn đúng loại cho từng công trình? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây về tổng quan các loại tủ PCCC phổ biến hiện nay và cách lựa chọn phù hợp.
Vai trò và cấu tạo cơ bản của tủ PCCC
Chức năng chính của tủ PCCC
Tủ PCCC được dùng để lưu trữ, bảo vệ và tạo sự ngăn nắp cho các thiết bị chữa cháy. Khi xảy ra sự cố, người dùng có thể nhanh chóng tìm thấy và sử dụng các thiết bị cần thiết ngay bên trong tủ.
Cấu tạo thông thường của một tủ chữa cháy
Một tủ chữa cháy tiêu chuẩn thường có dạng hộp kim loại, được sơn tĩnh điện màu đỏ đặc trưng. Bên trong được chia thành các ngăn chứa vòi chữa cháy, cuộn dây, lăng phun, bình khí và van khóa. Mặt tủ có thể là cửa kính hoặc kim loại kín.
Vị trí lắp đặt trong hệ thống PCCC
Tủ thường được gắn trên tường hành lang, sảnh tầng, gần thang thoát hiểm hoặc các vị trí tập trung đông người. Việc lắp đúng vị trí không chỉ giúp dễ thao tác mà còn đảm bảo tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật về PCCC.
Các loại tủ PCCC phổ biến hiện nay
Tủ chữa cháy trong nhà
Đây là loại tủ được thiết kế để lắp đặt trong không gian nội thất, nơi không chịu tác động từ mưa, nắng hay môi trường ăn mòn. Tủ thường được đặt âm hoặc nổi trên tường, kích thước vừa phải, dễ quan sát.
Tủ chữa cháy ngoài trời
Loại tủ này có kết cấu vững chắc hơn, sử dụng vật liệu chống gỉ và được phủ sơn chống thấm. Cửa tủ thường kín hoàn toàn, có khóa chống cạy và thiết kế chịu thời tiết khắc nghiệt.
Tủ âm tường
Tủ âm tường là loại được gắn chìm vào trong tường, phần thân giấu hoàn toàn bên trong kết cấu tường, chỉ lộ mặt cửa ra ngoài. Loại tủ này mang lại tính thẩm mỹ cao và giúp tiết kiệm diện tích lối đi.
Phân loại theo công năng và thiết kế
Tủ đơn hoặc tủ đôi
Tùy theo số lượng thiết bị chứa bên trong, có thể chia thành tủ đơn hoặc tủ đôi. Tủ đơn thường có một ngăn, dùng cho khu vực nhỏ. Tủ đôi chia làm hai khoang riêng biệt, thường dùng trong nhà xưởng hoặc công trình lớn.
Tủ có hoặc không có bình chữa cháy
Một số tủ chỉ chứa cuộn vòi và lăng phun, trong khi số khác tích hợp thêm bình khí CO₂, bình bọt hoặc bình bột khô để ứng phó đa dạng tình huống cháy. Loại có bình đi kèm thường được ưu tiên trong khu vực dễ cháy như nhà kho, bãi xe.
Tủ kết hợp hệ thống tự động
Một số loại tủ hiện đại có tích hợp cảm biến báo cháy, khóa điện từ hoặc kích hoạt hệ thống phun nước tự động. Đây là xu hướng thiết bị thông minh đang được áp dụng trong các công trình cao cấp.
Cách lựa chọn tủ PCCC phù hợp với từng công trình
Xác định môi trường lắp đặt
Với công trình trong nhà, có thể dùng tủ thép sơn tĩnh điện thông thường. Nếu đặt ngoài trời, cần chọn loại tủ inox hoặc có sơn phủ chuyên dụng để chống gỉ sét và thấm nước hiệu quả.
Tính toán số lượng thiết bị cần chứa
Tùy theo số lượng và loại thiết bị chữa cháy, chọn tủ có kích thước và số ngăn phù hợp. Tránh chọn tủ quá nhỏ khiến không gian chật chội, hoặc quá lớn gây lãng phí diện tích và chi phí.
Ưu tiên thiết kế thẩm mỹ với không gian
Ở các tòa nhà thương mại, văn phòng, khách sạn… nên sử dụng tủ âm tường hoặc có cửa kính để hài hòa với nội thất. Tủ cũng nên được sơn đồng màu với tường hoặc gắn biển chỉ dẫn dễ nhìn.
Một số lưu ý quan trọng khi lắp đặt tủ PCCC
Đặt tại vị trí dễ tiếp cận
Tủ phải được đặt ở nơi dễ nhìn thấy, dễ thao tác và gần lối thoát hiểm. Tránh đặt sau vật cản, trong góc khuất hoặc nơi có nhiều thiết bị khác che lấp tầm nhìn.
Đảm bảo khoảng cách hợp lý
Tủ phải được bố trí cách mặt đất từ 100 đến 150 cm. Khoảng cách giữa các tủ trong cùng tầng cần tính toán để đảm bảo bao phủ toàn bộ diện tích khu vực đó.
Gắn chắc chắn, kiểm tra thường xuyên
Tủ phải được gắn chắc chắn lên tường hoặc bệ đỡ để không bị nghiêng, lật khi mở cửa hoặc lấy thiết bị. Ngoài ra, nên kiểm tra định kỳ các khóa, bản lề, tay nắm để đảm bảo tủ luôn sẵn sàng sử dụng.
Tủ PCCC trong tiêu chuẩn xây dựng hiện đại
Tuân thủ quy chuẩn PCCC quốc gia
Việc lựa chọn và bố trí tủ chữa cháy phải theo đúng quy định trong QCVN hoặc TCVN về hệ thống phòng cháy chữa cháy. Các tiêu chuẩn này quy định rõ về loại thiết bị, vị trí và chức năng.
Kết hợp hệ thống báo cháy tự động
Trong các công trình hiện đại, tủ PCCC thường được kết nối với hệ thống cảnh báo trung tâm. Khi có cháy, hệ thống sẽ tự động hiển thị vị trí của tủ đang được mở hoặc kích hoạt.
Tối ưu hóa không gian sử dụng
Thiết kế tủ chữa cháy ngày nay hướng đến sự gọn gàng, tinh tế và tiện dụng. Nhiều công trình chọn dùng tủ nhỏ gọn nhưng thông minh để phù hợp với kiến trúc hiện đại và tiết kiệm không gian.
Qua bài viết trên, có thể thấy tủ PCCC tuy là thiết bị phụ nhưng đóng vai trò không thể thiếu trong hệ thống phòng cháy chữa cháy. Mỗi loại tủ đều có chức năng, cấu tạo và điều kiện lắp đặt khác nhau, phù hợp với từng loại công trình riêng biệt. Việc lựa chọn đúng loại tủ không chỉ giúp hệ thống hoạt động hiệu quả mà còn đảm bảo tính thẩm mỹ và tuân thủ quy định pháp luật.
Khi thiết kế và thi công hệ thống PCCC, đừng chỉ tập trung vào các thiết bị chính mà hãy dành sự quan tâm đúng mức đến việc lựa chọn tủ chữa cháy. Đây chính là một trong những yếu tố quan trọng góp phần xây dựng nên một môi trường sống và làm việc an toàn, hiện đại và chuyên nghiệp.
